Feiten & cijfers Demografie
Toename éénpersoonshuishoudens
Op dit moment telt Nederland ongeveer 7,9 miljoen huishoudens; dit zullen er in 2030 naar verwachting circa 8,5 miljoen zijn. Een kwart hiervan is dan een eenpersoonshuishouden.
De stijging van het aantal eenpersoonshuishoudens kent verschillende oorzaken. Zo komen de babyboomers op leeftijd. Zij leven gemiddeld langer dan de generaties ervoor. Na een scheiding of het overlijden van de partner zullen zij dus ook langer op zichzelf blijven wonen.
Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Schaarste mantelzorg
Nederland kent 3,1 miljoen mantelzorgers. Veel mantelzorg is ‘onzichtbaar’ omdat senioren zorgen voor hun partner. Per week bieden mantelzorgers gemiddeld 9,5 uur zorg. De arbeidsparticipatie van deze groep is 70,1 procent. In 1999 was dit 67,2 procent.
In de toekomst zullen er minder potentiële mantelzorgers per oudere zijn: het aantal 50- tot 75-jarigen neemt naar verhouding minder snel toe dan de groep 85-plussers. Er zijn anno 2019 vijftien potentiële mantelzorgers op 1 oudere. Verwacht wordt dat in 2039 dit nog maar zes potentiële mantelzorgers op 1 oudere zijn.
Bron: Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP)
Sociaal isolement
Eenzaamheid neemt toe met de leeftijd. Dit geldt specifiek voor sociale eenzaamheid. Het percentage mensen dat zich emotioneel eenzaam voelt, neemt toe vanaf 75 jaar. Van de 75- tot 85-jarigen voelt bijna 50% zich eenzaam. Van de 85-plussers voelt bijna 60% zich eenzaam.
Ook extreme eenzaamheid neemt toe met de leeftijd. Van de 65- tot 75 jarigen voelt ruim 7% zich (zeer) ernstig eenzaam. Voor 75- tot 85-jarigen geldt dit voor bijna 10%. Van de 85-plussers voelt bijna 14% zich extreem eenzaam.
75-plussers voelen zich sneller eenzaam door een opeenstapeling van gebeurtenissen, zoals het overlijden van een partner en andere leeftijdsgenoten en het verlies van mobiliteit en zelfstandigheid.
Bronnen: TNS NIPO, RIVM, Sociaal Cultureel Planbureau, CBS, Nationaal Ouderenfonds
Tekort zorgprofessionals
Het aantal vacatures in de zorgsector stijgt verder in 2019. In 2018 waren er ruim 130.000 vacatures in de zorg, in 2019 zullen dit er naar verwachting meer dan 140.000 zijn.
Het is vooral lastig om gediplomeerde verzorgende individuele gezondheidszorg (ig), verpleegkundigen, woonbegeleiders en operatieassistenten te vinden. Ook ontstaat er meer vraag naar personeel in ondersteunende functies. Het tekort aan verpleegkundigen en verzorgende ig is zichtbaar in het hele land. Ook op wetenschappelijk niveau is er sprake van schaarste, zoals specialisten ouderengeneeskunde.
Bron: UWV
Er niet meer toe doen
Vanaf 75 jaar mag men geen bestuurdersrol meer vervullen in verenigingen en stichtingen. Daarmee is de kans er niet meer toe te doen voor de 75-plusser sterk aanwezig. Steeds meer bijna 75-plussers voelden zich goed, trots en gewaardeerd door een zichtbare formele bijdrage te kunnen leveren waar dus vanaf 75 jaar geen mogelijkheid meer bestaat.
Partner woont apart
Er wonen circa 120.000 ouderen in een verzorgings- of verpleeghuis. 60% van de bewoners zijn vrouwen van 80 jaar of ouder.
De vrouwelijke bewoners van verpleeg- en verzorgingshuizen zijn gemiddeld 87 jaar oud en daarmee gemiddeld vijf jaar ouder dan hun mannelijke medebewoners. Hoewel de meerderheid van de bewoners is verweduwd, heeft bijna een op de vijf een partner, die vaak zelfstandig woont. Circa 24.000 partners die van elkaar ‘gescheiden’ zijn.
Bron: Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP)
Kwetsbaarheid en onveiligheid
We worden allemaal ouder, maar per senior kan het anders verlopen. Sommige senioren zijn tot op zeer hoge leeftijd vitaal en sociaal actief. Bij anderen vermindert de zelfredzaamheid nogal door (kleine) lichamelijke problemen. Deze groep noemen we ‘kwetsbare ouderen’ of senioren waarbij sprake is van broosheid (frailty). Naar schatting is veertig procent van de 75-plussers kwetsbaar.
Valongelukken in huis zijn doodsoorzaak nummer 1 van alle ongelukken van senioren.
De kans om een valongeluk te krijgen neemt toe met de leeftijd. Van circa 1.500 SEH-bezoeken per 100.000 inwoners in de leeftijdsgroep 65-70 jaar tot circa 12.000 SEH-bezoeken per 100.000 90-plussers. Het aantal dodelijke valongelukken is circa 4.000 per jaar. Dat is circa negentig procent van alle dodelijke ongelukken bij senioren.
De verwachting is dat het aantal SEH-bezoeken in verband met ernstig letsel door een valongeluk bij 65-plussers in 2030 met circa 50% t.o.v. nu zal zijn gestegen.
Bron: Medicinfo, Veiligheidnl
Explosief financieel
Gemeenten met grote tekorten op de WMO en de jeugdzorg krijgen geld uit de stroppenpot van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.
In november 2018 gaat het om 77 gemeenten die samen 200 miljoen ontvangen. Elf andere gemeenten hebben ook geld aangevraagd, maar hun tekort was verhoudingsgewijs niet hoog genoeg.
Het bedrag dekt niet alle gaten op de begroting bij de ontvangende gemeenten. Die hebben samen een tekort van bijna 490 miljoen. De verwachting is dat de tekorten op de WMO alleen maar zullen gaan stijgen vanwege de vergrijzingsgolf.
Bron: Nederlandse Omroep Stichting (NOS)
Maak een afspraak
Graag helpen wij u nog vandaag met het nemen van de eerste stap om Gastvrij Wonen te verkennen. Als geste ontvangt u kosteloos en ‘non binding’ binnen 1 week het op uw gemeente toegesneden big-data rapport m.b.t. vraag en aanbod wanneer u hier uw gegevens invult.
In een persoonlijk gesprek beantwoorden wij vervolgens uw vragen over het rapport en delen we onze visies.
Doelstelling is het leven voor de senior een feestje te laten zijn. In samenwerking met u kunnen we dit faciliteren!!